menu
Tuinadvies
Geef dit een bloemetje 0

Essenziekte?

Ga naar meest recente reactie

hooilander

Hooilander

Nog geen 3 weken terug was er niets aan de stam te zien, maar onze Fraxinus Excelsior vertoont vrij 'plots' 2 scheuren die in het midden ingedeukt lijken. Naast een essenziekte is ook beschadiging mogelijk. Ik heb een maand terug de stam een paar meter hogerop het eerste oksel besproeid met Greenkill van AVEVE op een dik mostapijt. Beschadiging door buur of accidenteel door tuinman met werktuigen is ook mogelijk.
In het midden van de scheuren in de bast kan ik de schors induwen. Voor de rest lijkt me dit het eerste jaar dat de es er beter voor staat. Hij is zeker 15m hoog en minstens 20 jaar. Ik heb nog foto's van de bladeren en ook van de stam 3 weken terug maar ik kan maar 1 foto opladen in dit item lijkt me. Lijkt jullie dit fenomeen een zieke es (schimmelziekte?)
Groetjes,
Bart

Struiken & Bomen

woensdag 16 mei 2018 - 07:59
Roeli

Roeli

Als ' reactie ' kan je meer foto's plaatsen.
woensdag 16 mei 2018 - 11:30
Patrikc

Patrikc

Ik begrijp niet waarom je iets kompleet natuurlijk als mos op een boom zou moeten bestrijden...
woensdag 16 mei 2018 - 13:21
charelke

Charelke

Ik heb het afgelopen weekend in Dillingen doorgebracht op een camping,ligt aan de sure op scheiding van Luxemburg en Duitsland,en daar kwam ook tersprake van dat al de essen aan het kapot gaan zijn volgens de uitbater is het begonnen aan Duitse kant die heeft het van de
boswachter gehoord van de zuid -eifel. Ook de dikke essen zijn aan't barsten en dor en hol .
groetjes
Charelke
woensdag 16 mei 2018 - 16:49
Tuinprins

Tuinprins

Dit heeft weinig met essentaksterfte (Chalara fraxinea / Hymenoscyphus fraxineus) te maken. Bij de essenziekte worden eerst de bladeren aangetast. Dan worden ook de takken aangetast en deze sterven langzaam af. Als je na de kruin van de boom kijkt moet je dode takken zien. De aantasting breidt zich langzaam maar zeker door de gehele boom uit. Als de boom essentaksterfte heeft was je dat ongetwijfeld eerder opgevallen door de toestand van de kroon.

Bij jou is er iets anders aan de hand. Onder de schors zitten er waarschijnlijk scheuren, mogelijk dat zich daar al callusweefsel heeft gevormd zodat de scheuren langzaam weer dicht groeien. Dit kun je alleen goed zien als je de schors weghaalt (iets wat ik niet zou doen). Deze scheuren kunnen veroorzaakt zijn doordat er problemen met de wortels zijn of dat de boom wordt belemmerd in de groei. Mechanische beschadiging is zeer onwaarschijnlijk, dan zou je aan de buitenkant meer moeten zien. Dat spul dat je gebruikt hebt (Greenkill) mag dat op bomen ZELF worden gebruikt?


Gegroet, de tuinprins


woensdag 16 mei 2018 - 19:31
hooilander

Hooilander

Bedankt voor jullie reacties alvast:
@ Roelie: bedankt voor de tip! Ik heb in een collage mijn punten hieronder trachten te illustreren. Hopelijk kunnen jullie nog wat inzoomen voor detail. Anders wil ik gerust nog wat scherper detail toevoegen.
@ Patrikc: ik vernam wel wat van verschillende vormen van coëxistentie in de natuur,
maar ik meende dat zich dat bij bomen enkel tot korstmossen en groenwieren beperkte in de nuttige zin voor de boom althans. Ook beperkte ik mij tot de dikke mospakken 2 meter daarboven, maar misschien ben ik daar te ver geweest.
@ Charelke:zo ver lijkt het bij mij (Mariakerke) niet gekomen, maar vandaag lijkt de scheur al dieper dan gisteren. Ik zie in de scheur het blote hout al, meen ik. Vraag is of ik daar wat bruine houtpasta = wondafdekmiddel op mag strijken tegen verdere infectie van buitenaf.
@ Tuinprins: indien het een aandoening betreft, vind ik het sowieso al jammer. Ik heb geen idee of het de 'essenziekte' is < mijn item titel is misschien fout gekozen.
Vorig jaar zijn wel massaal veel gele vruchtjes of blaadjes afgevallen in een onverwachts seizoen. Als ik de kruin nu bekijk, heeft ie er in de laatste 4 jaar nog niet zo prima uitgezien.
Maar vele wortels liggen bloot, breken soms af en worden de laatste weken misschien al eens met een graafmachine overreden.
De boom staat dan wel vlakbij een stilstaande beek, net zoals een naburige Taxodium, de enige die hem in zijn groei zou kunnen hinderen.
Tot slot wil ik getuigen dat het een medewerker van de AVEVE zelf was die mij 'toevertrouwde' dat houtachtige gewassen dit produkt ook verdragen. Zonder enige schuld af te wimpelen mag ik dan ook de vraag stellen waarom produkten als Boomcleaner een bestaansrecht hebben. (publiciteit va deze eigenste site)
Wat ik moeilijk in beeld kan brengen is dat de schors onderaan een rode schijn heeft. Vroeger groeide er een soort taxus tegen.

Struiken & Bomen

woensdag 16 mei 2018 - 21:50
Tuinprins

Tuinprins

Dat de wortels te zien zijn is geen probleem, het betekent in ieder geval dat de boom niet te diep is geplant.

Geen wondpasta op de scheuren doen. Wondpasta is een achterhaald idee en wordt door professionele boomverzorgers doorgaans ook niet meer gebruikt (tenzij men extra €€€ in rekening wil brengen!).

Belemmering van de groei: ik bedoel hier niet boven de grond (bijv. door andere bomen) maar onder de grond. Kan zijn dat er een harde laag in de grond zit of dat de grond te nat is. Dat er een Taxodium is geplant betekent misschien dat de grond aan de natte kant is.

Rode schijn onderaan de stam: vermoedelijk is dit ook een korstmos (wel een hele miniscule).

Bestaansrecht van genoemd middel: sommige mensen ergeren zich aan korstmossen en willen er iets aan doen. De commercie springt daar op in.


Gegroet, de tuinprins
donderdag 17 mei 2018 - 06:03
hooilander

Hooilander

Het is waar, de hele tuin (of tenminste de bovenste 1,5m is in de jaren 70 opgehoogd.
Daaronder ligt een slecht doordringbare blauwe kleilaag. De straatnamen in de buurt zijn er naar: Broekstraat, Schoubroekstraat, Noordbroek (broek = moeras).
De gebruikte grond is absoluut van slechte kwaliteit: stukken (bak)steen; puin, glas, oud ijzer, plastic noem maar op. Het is inderdaad zo dat elke boom die hier ooit geplant werd zeer slecht in de grond wortelt, wat hen kwetsbaar maakt voor bv een grasmachine.
De grond is dus ook slecht waterdoorlaatbaar en regenwater blijft dus opgehouden in alle caviteiten tussen het puin. Dit heeft terzijde zelfs een constant natte kruipkelder (1.2m hoog) en vochtproblemen tot gevolg en bovendien staan beide bomen op een stilstaande dwarsbeek en de Taxodium staat zelfs half IN die beek en daar kruist die beek zelfs nog een andere.
Maar de bomen staan er nu 35 jaar (opgezocht) en dan zou die barst nu pas komen? Ik had net gelezen dat jongere essen gevoeliger waren (maar dat is dan misschien weer voor een ander soort bedreiging).
Niettemin is dit naast een passioneel drama ook nog eens een vervelend: We zitten midden in een tuinverbouwing en een spoedige beslissing is nodig. Bovendien weet ik niet of ik een 'zieke' es mag vellen zonder vergunning, want hoe lang gaat dàt verhaal dan duren? We hadden er net een idyllische zitplaats onder gepland - valt dat plan in het water..
Nu bekijk ik de andere kant van de stam (naar het zuiden gericht) en zie ik daar van alle putjes in. Die kunnen er al langer in zitten, maar nu let een mens op alles hé.

Struiken & Bomen

donderdag 17 mei 2018 - 19:38
hooilander

Hooilander

-maar wat ik vergat toe te voegen is dat we een naburige nog hogere esdoorn in maart laten snoeien hebben en misschien genoot de fraxinus bescherming van diens bladeren?

Ook is het zo dat we - in het nieuwe tuinplan - de aarde rondom de Fraxinus stam wel zouden ophogen om daar een wolk rond te zetten met ilex crenata die zodoende meteen wat startvolume heeft. Als de worteld daardoor beter beschermd zijn en zich kunnen herpakken, zou ik nog de gek zijn om in die aarde wat meststof toe te voegen. Kan dit helpen?

De schorsrand rond de scheuren is wat natter en vezeliger en indeukbaar, maar het is niet zo dat de scheur elke dag visueel groter wordt in tegenstelling tot wat ik eerst dacht.

Alle input en voorstellen blijven welkom, ook al lees ik het natuurlijk liefst dat ik hem kan houden

Struiken & Bomen

donderdag 17 mei 2018 - 21:39
WiPe

WiPe

Scheuren in de stam zijn het gevolg van wortelschade. Ofwel door de graafmachine, ofwel door de aanleg van het nieuwe pad. Allebei kan ook. Grond ophogen is het slechtste dat je kan doen. Daar gaat je boom langzaamaan dood van.
Met die machines wordt alles wat er ook maar een beetje goed is aan die bodem, compleet naar de verdoemenis geholpen.

Ik ga hier niet te veel worden aan vuil maken: of je legt die werken onmiddellijk stil en je verplicht de aannemer om maatregelen te nemen om die bomen te redden. Of je zaagt ze nu om.
Wat er nu gebeurt leidt op termijn tot het afsterven van al je bomen. Als je die nu gelijk om zaagt, kan dat gemakkelijk en goedkoop. Achteraf kost dat alleen maar meer geld omdat er dan moet rekening gehouden worden met alles wat er onder staat.
vrijdag 18 mei 2018 - 11:32
hooilander

Hooilander

Ik kan niet geloven dat dit door onze tuinaannemer accidenteel is toegebracht.
Nu een maand verder zijn de barsten verder opengescheurd. Ik tracht 2 foto's (15mei vs 13juni) op te laden

Struiken & Bomen

woensdag 13 juni 2018 - 21:50
hooilander

Hooilander

een maand verder..

Struiken & Bomen

woensdag 13 juni 2018 - 21:51
WiPe

WiPe

Niet accidenteel, eerder door een gebrek aan kennis.
woensdag 13 juni 2018 - 22:36
hooilander

Hooilander

Nu, de boom heeft ook al een paar dode takeinden (taksterfte?) en alle elzen in de nabijheid worden massaal aangevreten door het elzenhaantje. Net zoals elke natuurliefhebber ziet de tuinaannemer de 15m hoge es liever niet teloor gaan.
woensdag 13 juni 2018 - 22:55
WiPe

Tekst aangepast

WiPe

Tja, dan gaat die toch op een andere manier te werk moeten gaan.

Je kan de schade door elzenhaantje niet vergelijken met de wortelschade die jouw es moet doorstaan.

En die scheur, dat is uiteindelijk maar een klein symptoom van een veel groter probleem.
woensdag 13 juni 2018 - 23:26
hooilander

Hooilander

een beetje bemesten en een laagje gezonde teeltaarde erover?
donderdag 14 juni 2018 - 15:29
WiPe

WiPe

Vooral doen.

Je haalt eerst de bovenste laag teelaarde weg. Daar zitten zowat 90 % van de kleine wortels in die instaan voor de opname van mineralen, water en zuurstof. Daarbij wordt ook alles wat de boom heeft opgebouwd aan humus weg gehaald. Dan wordt de hele bodem vast gereden door een hoop machines. Daarbij blijven de wortels ook nog een hele tijd bloot liggen zodat die goed kunnen uitdrogen met het warme droge voorjaar dat we achter de rug hebben.
En dat ga je oplossen met een laagje teelaarde en bemesting? Vooral doen. Ik zou dan ook nog eens goed diep frezen zodat de overblijvende wortels nog eens beschadigd worden. En dan kun je ook nog een gazon zaaien, zodat het gras in concurrentie gaat met de boomwortels.

De simpelste oplossing is: kappen en nieuwe bomen planten.
donderdag 14 juni 2018 - 20:49
hooilander

Hooilander

We vergaten wel nog 1 andere mogelijkheid: Vorstschade. Het heeft in maart nog laat gevroren dit jaar.
donderdag 14 juni 2018 - 22:35
WiPe

WiPe

Dit is bastnecrose als gevolg van wortelschade
vrijdag 15 juni 2018 - 09:55
hooilander

Hooilander

dan hebben deze zwarte stengeltjes op de gele trossen daar niets mee te maken, want dit had ik 4 jaar terug óok al.
Ik heb de kruin verkend met een spinhoogwerker en daar is weinig dood hout uit gekomen.

Struiken & Bomen

maandag 18 juni 2018 - 11:23
WiPe

WiPe

Het proces van afsterven van een boom door wortelschade gaat doorgaans vrij langzaam. Het kan een paar jaar duren eer je de boom ziet achteruit gaan. En dan wordt zelden nog het verband gelegd tussen oorzaak en gevolg.
Als je op korte termijn al afstervende takken ziet, dan is er erg veel schade.
dinsdag 19 juni 2018 - 23:29
hooilander

Hooilander

Beste vrienden, ik ben er (intussen al een tijdje) achter:
Ik had de esdoorn ernaast (ten zuiden van de fraxinus) laten snoeien omdat die erg hoog begon te reiken en binnenkort moeilijker bereikbaar wordt.
De fraxinus kreeg hierdoor meer ruimte om zijwaarts te groeien en zoals gezegd en getoond splitst de stam in 2 grote delen. De krachten/zijgewichten doen de bast opentrekken aan de noorderkant. Jammer maar als de esdoorn ernaast teruggroeit zal dit hopelijk stabiliseren.
Wel groeit de fraxinus naar het licht en de esdoorn krijgt het dus moeilijker om noordwaarts te benaderen denk ik zo.
zaterdag 14 juli 2018 - 11:03
WiPe

WiPe

In dat geval ontstaat die scheur vlak onder de splitsing omdat daar de krachten het grootst zijn.
zaterdag 14 juli 2018 - 12:05
hooilander

Hooilander

Hoedanook heb ik van mijn hart een steen gemaakt en de boom gerooid.
Ik had er graag nieuwe gezet tegen de beek voor privacy, want de 15 elzen worden al van in februari opgepeuzeld door een elzenhaantjes plaag die ik niet in de hand heb. 6 Mezenbollen werden zelfs gewoon in 2 dagen weggeplukt door wel heel sterke vogels . Ook omdat de elzenkatjes en trosjes het gazon verprutsen wil ik er graag andere soorten bomen. De wilgen zijn nota bene ook al ten prooi gevallen dus die zijn geen optie. Alle vervangtips zijn welkom ! Op dit moment word de oever ook veroverd door oprukkend kleefkruid en een ongekend frisgroen blad in bijlage !

Struiken & Bomen

vrijdag 3 mei 2019 - 20:30
xanderbere19

Xanderbere19

Dat ongekende groen is look zonder look.
vrijdag 3 mei 2019 - 22:24
hooilander

Hooilander

Dag Xanderbere19,
voor look-zonder-look zie ik dikwijls scherper gepunte bladeren (op internet afbeeldingen), maar ik zal straks es wrijven en ruiken . Ik ben benieuwd ! Op dit moment komen ze niet over een betonnen rand (gazon is afgezoomd) en hopelijk blijft dat zo. Het is wel mooi vanwege de frisgroene kleur, maar zie het in tuinen liever gegroepeerd dan zomaar overal tussen. Mocht het echter in zijn biodiversiteit bijdragen tot het verjagen van de elzenhaantjes, dan is het wel meegenomen natuurlijk. Ik zie dat die kevertjes ook andere planten verkennen en vraag mij bv af of kleefkruid deze zou helpen 'vangen'

groeten
zaterdag 4 mei 2019 - 08:39
xanderbere19

Xanderbere19

Beste Hooilander, look-zonder-look is waardplant voor het oranjetipje en zal in die zin zeker bijdragen aan biodiversiteit. Kleefkruid groeit mij te hard en overal overheen, verwijderen lijkt me de verstandigste optie. Nestkastjes ophangen om zangvogels te lokken lijkt me de meest aangewezen weg om de hoeveelheid elzenhaantjes terug te dringen. Gebruik vooral verschillende groottes invliegopeningen zodat je diverse soorten vogels aantrekt, vooral mezen soorten zijn flinke insecteneters.
zaterdag 4 mei 2019 - 11:35

Voeg een reactie toe

Log in of registreer om dit onderdeel te gebruiken
Terug naar boven icoon