Vogel van het jaar 2025: de ekster

Vogel van jet jaar 2025 Sinds 2005 organiseert de Vogelbescherming Vlaanderen jaarlijks een verkiezing: 'de vogel van het jaar' waarbij telkens een aantal vogelsoorten in de kijker worden gezet. In 2024 kwam de huismus als winnaar uit de bus. 2025 staat in het teken van de "grote zwarte vogels" en de ekster (Pica pica) is dit keer de geluksvogel! Met 31,7% van de stemmen haalde hij het van de de zwarte kraai, de kauw en de roek.

Een uitstekende keuze, aangezien de ekster vaak onterecht wordt bestreden, terwijl het een prachtige en slimme vogel is die bovendien een belangrijke rol speelt als opruimer in de natuur. Uit een onderzoek van 2018 blijkt dat gemiddeld 44% van de populatie eksters in Vlaanderen wordt gedood. Dit om schade aan gewassen te voorkomen.

Een betere bescherming van de ekster

Vogelbescherming Vlaanderen pleit voor een strengere bescherming van eksters en andere kraaiachtigen. Bestrijdingsverzoeken worden nu te snel goedgekeurd zonder voldoende controle op de verplichte preventieve maatregelen zoals het afschrikken met vogelverschrikkers. Bovendien is er te weinig inzicht in de grootte van de populaties en de schade die kraaiachtigen effectief veroorzaken, aldus Vogelbescherming.

Zo herken je de ekster

Eksters staan bekend om de grote, warrige nesten die ze hoog in bomen bouwen, vaak in de vork van een tak. Een wirwar van twijgjes wordt versterkt met aarde en klei. Je ziet de vogel vooral in de buurt van stedelijke gebieden, in parken, rond akkers maar ook in de buurt van tuinen. Je ziet ze minder in dichte bossen, maar ook plekken waar geen bomen staan worden gemeden. Hij is steeds behoedzaam en zit vaak in paren samen. In het voorjaar gaan ze soms het gevecht aan met hun spiegelbeeld in ramen wat schade kan veroorzaken. Ze doen dit om hun zogezegde concurrent uit te schakelen. Door het spiegelbeeld weg te nemen, kan je dit probleem verhelpen.

Kenmerken

Hij is 42 tot 50 cm groot.
Mannetjes en vrouwtjes zijn gelijkend. Hun verenkleed is hoofdzakelijk zwart met een witte buik en wit veld op de vleugels. Zijn zwarte staart is lang en wigvormig en heeft een bijzondere groenblauwe metallic glans. Zijn snavel is donker en spits.
Zijn geluid klinkt krassend en snel 'tsjaka-tsjaka-tsjaka' maar net zoals de gaai is hij in staat om geluiden van andere vogels na te doen.

Wat eet de ekster?

De ekster eet zowaar alles. In het voorjaar vooral kevers, emelten, engerlingen en veldmuizen maar ook karkassen van dode dieren. Je ziet ze ook vaak in de composthoop of tussen vuilnis waar ze zich te goed doen aan allerlei etensresten. Ze roven ook eieren, jonge vogels en hagedissen en dan voornamelijk om aan hun eigen jongen te geven. Ze eten ook bessen en zaden op de voedertafel. Bied het voeder aan op verschillende plekken in de tuin en maak gebruik van beschermkooien om de kans te verkleinen dat ze met al het voedsel gaan vliegen.

Vogel van het jaar in Nederland

De torenvalk is uitgeroepen tot Vogel van het Jaar 2025 in Nederland. Je herkent hem aan zijn karakteristieke "bidden": klapwiekend stilhangen in de lucht, speurend naar prooi. Ooit was de torenvalk de meest voorkomende broedende roofvogel in Nederland, maar de soort heeft het tegenwoordig moeilijk. Daarom roept Vogelbescherming Nederland op om extra aandacht te schenken aan deze bijzondere muizenjager!