https://www.tuinadvies.be / dinsdag 14 juli 2020

Telen van groenten onder kunstlicht

Telen van groenten onder kunstlicht:

Ieder jaar keer op keer stellen we ons de vraag wat nu eigenlijk de betere manier is van opkweek in de vroege wintermaanden, om vroege zaailingen te bekomen.

Er zijn verscheidene essentiële punten die steeds in acht genomen moeten worden :

licht
warmte
vochtigheidsgraad
ventilatie

De groei wordt in eerste instantie beïnvloed door het licht.
Licht is belangrijk voor de plant, daar fotosynthese bijdraagt tot de nodige nutriënten van de plant.
Zonder fotosynthese gaat de plant afsterven.

Bij een gebrek aan licht gaat de plant ervan uit dat hij 'te diep' werd gezaaid. Hierdoor gaat de plant over tot het produceren van een lange stengel die slap is, zoekend naar het licht. (= fileren)

In de wintermaanden bereiken we amper een gemiddelde van 7000 lux * tegenover 90.000 lux * of meer in de zomermaanden.
Om dit verlies in de winter op te vangen gaan we meestal over tot het installeren van een lichtinstallatie.

- * Lux of (lx) = het hoeveelheid licht dat op een oppervlak terechtkomt.

---> De verlichtingssterkte van een oppervlak is 1 lux (1 lx) als daarop per m² een lichtstroom van 1 lumen valt dan is de formule als volgt :

Welke lampen komen in aanmerking en welke niet?

Kwikdamplampen geven een neutraler licht maar minder lichtintensiteit.
Hogedruk natriumlampen geven een geler licht en meer lichtrendement t.o.v. kwikdamplampen.
(Lamp verbruikt 150 Watt i.p.v. 250 Watt = 100 Watt extra bespaard, zonder lichtverlies !).
---> - Keuze uit : 400, 600, 1000 Watt lampen.
Lagedruk natriumlampen zijn hier dan ook niet aan de orde. Deze zijn bij ons beter gekend als de eentonige straatverlichting.
Gewone 'huis' lampen of TL-lampen zijn hiervoor veel te zwak (36 Watt) en geven teveel intense warmte in vergelijking tot het lichtrendement.
Gewone armaturen TL-formaat kunnen gebruikt worden voor stekmateriaal (bestaande planten).
----> Deze vorm is door het lage rendement niet toepasselijk voor zaaigoed.
----> Maximale afstand van het licht tot de plant bedraagt in dit geval 30 cm .

Tip :gebruik altijd nieuwe TL lampen daar gebruikte lampen hier teveel aan kwaliteit inboeten.

Nieuwe TL lampen hebben een duurzaamheid van ongeveer 1 jaar, waarna ze best worden vervangen. Je kan ze nadien nog wel gebruiken voor algemeen gebruik thuis. Oude lampen geven soms nog maar de helft van hun normale rendement, doch visueel is dit voor ons weinig merkbaar.

Er zijn ook verscheidene soorten van kleurtypes te verkrijgen :

---> De juiste kleurtypes zijn ook afhankelijk voor een optimale groei.

---> Stuur mailtje naar hofmeester Maurice voor juiste kleurtype (geen reclame)

---> Het lichtspectrum is eigenlijk een aaneenschakeling van kleuren, het menselijk oog detecteert daar maar een fractie van. De plant daarentegen heeft ook zo zijn spectrum van detectie en het is dan ook de bedoeling om met dit plantenpatroon te gaan werken met de juiste lamp. Dit is het zogenaamde groeilicht of PAR (Photosynthetic Active Radiation),

Hoeveel lampen en met welk rendement ga ik tewerk?

Je moet voor jezelf uitmaken over welke oppervlak de belichting moet verspreid worden.

Gematigd breder lichtshot

breder lichtshot

hoog en smal lichtshot

Voor 1 m² nemen we een :

400 Watt TL-lamp, dit geeft een opbrengst van 40.000 lumen.
600 Watt TL-lamp, geeft 80.000 lumen.
1000 Watt TL-lamp, geeft 130.000 lumen. (Belichting reikt tot 1,6 m²).

---> - Lumen = fotometrische eenheid van lichtstroom.

---> - De lichtgevoeligheidskromme van het oog wordt fotometrisch meegewogen en de som van van het uitgestraalde licht wordt opgeteld en leidt ons naar de lichtstroom.

Opstellingen kunnen gebeuren op allerlei manieren:

---> Op een tafel, houten rekken (bakkersrekken), ijzeren rekken, aquariums, terrariums, op de grond in gesloten kelders, groeiboxen,...

---> Voorzie mogelijkheid van verstelbare hoogten van de lampenbakken, en dit naargelang het vermogen dat je gaat toepassen en groei van de plant natuurlijk.

--> dit kan via ketting, koord, automatisch verstelbare TL bakken,...

---> Reflectie van licht kan ook benut worden, door het licht te weerkaatsen via aluminium paneeltjes van een millimeter of 2 dik.

---> Je kan deze plooien of buigen om het meest optimale belichtingsvlak te creëren. Zij worden over 't algemeen mee vastgeschroefd aan de lichtbak. Witte doeken kunnen tevens zorgen voor reflectie als 'extra' rondom de planthoogte.

---> Assimilatiebelichting met reflectie wordt ook in de industrie gebruikt.

---> Enkel voor grotere toepassingen en serres over 't algemeen. Let op voor energiereducerende lampen, zij hebben over 't algemeen een lager voltpercentage, maar geven niet altijd een beter rendement in groeilicht (en dit dan wel voor de planten)!

Let op: als belichting wordt uitgeschakeld, zonder afbouw van lichtsterkte dus,

bestaat er meer kans op meeldauwachtige toestanden.

----> Dimmers kunnen misschien voordeel bieden dan.

Weet ook trouwens dat bladgroenkorrels weer terug energie kunnen opdoen, nadat vorige energie werd verwerkt, bij vorige opnamen.

De belichting die het best bij jouw opstelling past, zal afhankelijk zijn van de totale oppervlakte, vochtigheidsgraad die je kan bereiken, reflecties, warmte en het soort type van lamp en kleur dat je gaat toepassen.

Hofmeester Maurice Claes geeft je graag toelichting omtrent je persoonlijke mogelijkheden wat betreft installaties en toepassingen.

Voorzie ook steeds ventilatie, al dan niet met een automatisch systeem.
- om verkoeling te scheppen tussen de zaailingen
- om een betere CO2 verdeling toe te passen.

Planten moeten worden voorzien van een rijk CO2 'luchtje', dit kan enkel via ventilatie. Het ene kan niet zonder het andere, wat wil zeggen dat je niets kan forceren zonder te werken met alle benodigde materialen.
Bij slechte ventilatie verkrijg je 'luchtjes', zeker in kleinere ruimtes zoals kelders en kleine kamers.
Soms ook worden al eens lichte afzuiginstallaties geplaatst.
Vochtigheidsgraad : de vochtigheid voor opkweek is evenzeer belangrijk.
Installatie van hygrometer en thermometer is dan ook een aanrader.

Wat zijn voor- en nadelen in deze toepassingen:

Voordeel :

Mogelijkheid tot vroege vruchtzettingen.
Goed voor duurdere groenten zoals : paprika's, aubergines, pepers,... daar deze 'bio'-groenten over 't algemeen redelijk van prijs zijn in deze perioden.

Nadeel :