menu
Tuinadvies

https://www.tuinadvies.be   /    donderdag 28 maart 2024

Bombycilla garrulus of de pestvogel

Groepjes pestvogels overpoelen onze besdragers dit najaar als gevolg van een te kort aan bessen en ijskoude temperaturen in het Noorden. Tijd dus om dit artikel nog eens naar boven te halen. 

De naam pestvogel brengt ons terug naar de tijden waar pestepidemieën schering en inslag waren. Toeval of niet, wanneer vroeger een grote groep gekuifde, eerder zeldzame vogels neerstreek tijdens de winter, brak er in de buurt voeg of laat een epidemie uit. Niets was echter minder waar maar vroeger… hoe meer verhalen, hoe beter!
Uiteraard kwam deze vogel enkel zuidwaarts bij gebrek aan voedsel in het noorden als de temperaturen gevoelig kouder werden. En dat doet hij vandaag nog steeds al moet je wel wat geluk hebben om deze vogel in jouw tuin aan te treffen, geluk… en bessen!


Pestvogels

In Engeland deden ze het een pak beter wat nomenclatuur betreft. De ‘waxwing’ wijst op de prachtige kleuren in de vleugels van deze wintergast in de grootteorde van de lijsterachtigen. We onderscheiden drie soorten pestvogels: Bombycilla garrulus of gewone pestvogel,  Bombycilla japonica  of Japanse/Siberische pestvogel en Bombycilla cedrorum  of Ceder pestvogel waarvan we de gewone pestvogel van naderbij bekijken.


Bombycilla garrulus of de gewone pestvogel

Het verenkleed is meestal grijs- tot roodbruin van kleur en één van de opvallendste kenmerken is de kuif op de kop die de soort bij gevaar of tijdens de balts prachtig rechtop zet. De keel, vleugel- en staartpennen zijn zwart en de uiteinden van de staartpennen zijn geel. In de vleugeltekening onderscheiden we drie kleuren: wit, geel en een klein beetje rood . Een ander sluitend kenmerk is de zwarte oogstreep die van aan de snavel tot achter het oog loopt.

Het is een vogel van de Noordelijke naaldbossen waarin een onderbegroeiing met besdragende struiken de voorkeur geniet. Ook aan randen van moerassen en waterlopen zijn ze soms terug te vinden op zoek naar insecten. Bij voedselschaarste in hun eigen habitat onderneemt deze vogel lange trektochten op zoek naar voedsel en op die manier wordt de gewone pestvogel de laatste tijd dikwijls in België en Nederland waargenomen. In de zomermaanden bestaat het dieet van pestvogels voornamelijk uit insecten terwijl ze in het najaar, herfst en winter, op bessen overschakelen. In het geval van onze wintergast gaat de voorkeur uit naar lijsterbes en Gelderse roos.

Gelderse roos en lijsterbes
Gelderse roos Lijsterbes

gewone pestvogel lust bessen

Broed en voortplanting

Veelal kunnen er verschillende broedparen binnen één gebied aangetroffen worden.
De soort is dus niet echt territoriaal maar zal het komvormige nest met drie tot zes grijsblauwe eitjes wel steeds verdedigen.
De eitjes hebben bovendien een zwarte tekening en worden gedurende een tweetal weken enkel door het vrouwtje bebroed terwijl zij haar maaltijden door het mannetje aangereikt krijgt.

Ook tijdens de balts waarin het mannetje zijn verenpracht laat zien en zijn kuif rechtop zet, accepteert zij een lekkernijtje (bes of insect) van hem alvorens tot de paring over te gaan. De jongen worden door beide ouders grootgebracht en verlaten het nest na twee weken.
Ze zijn overwegend grijs en worden nadien nog enkele weken door de ouders gevoederd. De kuif is reeds een typisch kenmerk en ook in de vleugels en staart zijn reeds enkele kleuren te onderscheiden.

Opletten dus dit najaar… wie weet komt deze prachtige vogel met enkele van zijn soortgenoten ook van jouw bessen smullen!

Terug naar boven icoon